Bu çalışmanın amacı, ekmeklik buğdayda tane verimi ve protein içeriği üzerinde önemli etkiye sahip olan bazı karakterlerin istatistiksel analiz yöntemleri, koşullu biçimlendirme, korelasyon ve yol, çoklu doğrusal kademeli regresyon, faktör, biplot, karar ağacı ve fiton regresyon analizleri ile belirlenmesidir.. Bu çalışma 2019-2020 ve 2020-2021 yetiştirme döneminde ESOGÜ Ziraat Fakültesi deneme alanında kurak koşullarda yürütülmüştür. Çalışmada tohum verimi, başak günü, bitki boyu, tohum sayısı ve ağırlığı/başağı, başak uzunluğu, SPAD, klorofil a ve b, bin tane ağırlığı, test ağırlığı, protein içeriği, mikrosedimantasyon incelenmiştir. İncelenen unsurların sonuçlarının iki yıllık ortalamaları dikkate alınmış ve bu sonuçlar üzerinden istatistiksel analizler yapılmıştır. İstatistiksel analizler olarak; koşullu biçimlendirme, korelasyon ve yol, çoklu doğrusal aşamalı regresyon, faktör, biplot, karar ağacı ve fiton regresyon kullanılmıştır. Tohum sayısı/başak, tohum ağırlığı/başak, mikrosedimantasyon, SPAD, klorofil a ve klorofil b'nin tohum verimi ve protein içeriği üzerinde etkili parametreler olduğu belirlendi.

The aim of this study was to determine certain characters, having significant effect in seed yield and protein content by statistical analyze methods, conditional formatting, correlation and path, multiple linear stepwise regression, factor, biplot, decision tree and phyton regression analyzes in bread wheat. This study was carried out under arid conditions in the experimental field of the Faculty of Agriculture of ESOGU during the cultivation period of 2019-2020 and 2020-2021. In the study, seed yield, heading day, plant height, seed number and weight/spike, spike length, SPAD, chlorophyll a and b, thousand seed weight, test weight, protein content, micro sedimentation were examined. The two-year averages of the results of the examined elements were taken into account and statistical analyzes were made on these results. As statistical analyzes; conditional formatting, correlation and path, multiple linear stepwise regression, factor, biplot, decision tree and phyton regression were used. It was determined that seed number/spike, seed weight/spike, micro sedimentation, SPAD, chlorophyll a and chlorophyll b were were found to be effective parameters on seed yield and protein content.

Süne, Eurygaster integriceps Puton buğdayda ekonomik kayba sebep olan ana zararlıdır. Süne ile biyolojik mücadele çalışmalarında yumurta parazitioitleri başarılı bir şekilde kullanılmaktadır. Bu parazitoitlerin tür içi veya türler arası davranışları, biyolojik mücadelenin başarısını etkilemektedir. Bu nedenle bu çalışmada sünenin yumurta parazitoti olan Trissolcus semistriatus Nees ve Telenomus turesis Walker’in aynı ortamda parazitledikleri yumurtalarda ergin çıkış oranları araştırılmıştır. Denemeler iki farklı uygulama şeklinde yapılmıştır. İlk denemede; aynı ortamda farklı sayıdaki (2-4-8 paket) süne yumurtasına, bir T. semistriatus ve bir T. turesis dişisi verilmiştir. İkinci denemede; aynı koşullardaki 8 paket süne yumurtasına üç T. semistriatus ve bir T. turesis dişisi verilmiştir. Daha sonra deneme bunun tam tersi şeklinde tekrarlanmıştır. Bir T. semistriatus ve bir T. turesis dişisi verilen denemelerde toplam ergin çıkış oranı; 2 ve 4 paket yumurta uygulamasında T. semistriatus’ta daha yüksek bulunmuştur. Üç T. semistriatus ve bir T. turesis dişisi verilen yumurtalarda, toplam ergin çıkış oranının %72,40’lık kısmını T. semistriatus oluşturmuştur. Üç adet T. turesis ve bir adet T. semistriatus dişisi verilen yumurtalarda ise toplam çıkış oranı içerisinde T. turesis’in çıkış oranı %55,65 olarak hesaplanmıştır. Sonuç olarak; iki parazitoitin karşılaştırıldığı denemelerde, ergin çıkış oranı açısından T. semistriatus’un rekabette daha başarılı olduğu kanaatine ulaşılmıştır.

Eurygaster integriceps Puton (Sunn pest) is the common pest that causes economic loss on wheat. Egg parasitoids have been used successfully in biological control studies against Sunn pest. The intraspecific or interspecies behavior of these parasitoids affects the success of biological control. Therefore, in this study, adult emergence rates were investigated in eggs parasitized by Trissolcus semistriatus Nees and Telenomus turesis Walker, which are egg parasitoids of sunn pest. The experiments were carried out in two different applications. In the first experiment; one T. semistriatus and one T. turesis female were given to different numbers of sunn eggs (2-4-8 packs) in the same conditions. In the second experiment; Three T. semistriatus and one T. turesis female were given to 8 packs of Sunn pest eggs in the same conditions. Then the experiment was repeated in the opposite way. Total adult emergence rate in experiments given one T. semistriatus and one T. turesis female; It was found to be higher in T. semistriatus in 2 and 4-pack egg applications. T. semistriatus constituted 72,40% of the total adult emergence rate in eggs given three T. semistriatus and one T. turesis female. The emergence rate of T. turesis was calculated as 55,65% among the total emergence rate in eggs given by three T. turesis and one T. semistriatus female. In conclusion; In the experiments where two parasitoids were compared, it was concluded that T. semistriatus was more successful in competition in terms of adult emergence rate.

Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de hububat (buğday, arpa, çavdar ve yulaf), hububat ekim alanları, üretimi ve verimini, meydana gelen değişiklikleri, gelecekteki nüfus için bitkisel üretim tahminlerini dikkate alarak uzun vadeli analiz etmektir. kullanılan Çok Katmanlı Algılayıcı Sinir Ağı Modeli (MLPNN) ile belirlendi. MLPNN için girdi/çıktı değişkenleri olarak zaman (yıl), popülasyon, buğday, arpa, çavdar ve yulaf üretimi, buğday ekim alanları, arpa çavdar ve yulaf içerikleri ve buğday verimi, verimleri kullanılarak yazılım ile model uygulaması yapılmıştır. arpa çavdar ve yulaf içeriği. Önerilen MLPNN modelinin performansı çok yüksektir ve gelecekteki popülasyon için mahsul üretimindeki tahminlerde kullanımı (eğitim modeli için R2 = 0.97 ile R2 = 0.99 arasında)

The objective of this study was to analyze acreage, production, and yield on cereals (wheat, barley, rye and oats), cereals in Turkey for long-term period, taking into account the changes occurred, forecasts in crop production for the future population was determined by used Multi-Layer Perceptron Neural Network Model (MLPNN). The model application was performed with software by using the time (year), population, wheat, barley, rye and oat production, croplands of wheat, barley rye and oat contents as the inputs/output variables for MLPNN, and yields of wheat yield, barley rye and oat contents. The performance of the proposed MLPNN model is very high and its use for forecasts in crop production for the future population (between R2 = 0.97 and R2=0.99 for training model)